Fáilte is fiche chuig an séú heagrán den Reiviú, iris acadúil atá á foilsiú ar bhonn bliantúil ag mic léinn an chúrsa MA sa Léann Teanga ag Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge. Faightear léargas agus mionstaidéar ar réimse leathan ábhar chomh maith le hábhar machnaimh...
Eagrán 2018
Réamhrá
Ó cuireadh an iris phiarmheasúnaithe seo ar bun, d’éirigh gach bliain le foireann úr eagarthóirí an pobal acadúil a spreagadh chun ailt agus léirmheasanna a chur faoina mbráid agus léitheoirí a mhealladh de bharr fheabhas a gcuid oibre. Tá an-éagsúlacht ábhair sa séú...
An Gearrscéal Gníomhach
Le céad bliain anuas is é an gearrscéal an fhoirm litríochta is flúirsí dá bhfuil ann i Litríocht na Gaeilge. Is gnách go dtéadh na hÉireannaigh ag airneáil sa tseanam mar mhodh siamsaíochta chun faoiseamh a thabhairt dóibh féin ó chruatan an tsaoil. Bhíodh clú agus...
Diúltach nó Dearfach? Mianadóireacht Tuairime ar Ghiolcacha Gaeilge
Réamhrá Teicneolaíocht Teanga na Gaeilge Is éard is Teicneolaíocht Teanga ann ná an réimse sin, idir an ríomhaireacht agus an teangeolaíocht, ina ndéanann taighdeoirí anailís agus ionramháil, go minic go huathoibríoch, ar théacs, cibé teanga ina bhfuil sé scríofa. Tá...
Forbairt Chóir Shroiste d’Fhoireann Cartlannaíochta an Acadaimh
Achoimre Tá roinnt bailiúchán cartlainne á gcoimeád, ina n‑iomláine nó i gcomhpháirt, ag Acadamh na hOllscolaíochta Gaeilge san ionad Gaeltachta atá aige i Roisín na Mainiach, Carna, Contae na Gaillimhe. Nithe fisiciúla is ea na taifid bhunaidh go léir agus tá...
Éabhlóid an Súil Eile: 20 Bliain de Bhrandáil TG4
Réamhrá Pléann an páipéar seo an éabhlóid a tháinig ar straitéis bhrandála TG4 ó 1996 go 2016. Diomaite d’obair Lysaght (2009 & 2010) agus Ó Gairbhí (2017) is gné í an bhrandáil de stair agus d’fhorás TG4 nach bhfuil an oiread sin airde tugtha ag acadóirí agus ag...
Oideolaíochtaí um Theagasc an Léireolais do Bhunmhúinteoirí faoi Oiliúint[1]
Achoimre Déanfar cur síos sa pháipéar seo ar thionscadal taighde modhanna measctha leabaithe (CAINN (cáil))[2] a cuireadh i bhfeidhm le hiniúchadh a dhéanamh ar cé acu cur chuige follasach, cur chuige déaduchtach nó cur chuige ionduchtach-follasach, ab éifeachtaí le...
Na Gaeil agus Iriseoireacht na nGael san Airgintín ag deireadh na Naoú hAoise Déag agus ag tús na Fichiú hAoise
Réamhrá Chuaigh suas le 50,000 Éireannach go dtí an Airgintín sa tréimhse idir lár na naoú haoise déag agus an bhliain 1920. Luann Kelly (2009: 44) go raibh 36,800 duine a rugadh in Éirinn ag cur fúthu san Airgintín sa bhliain 1891. San alt seo pléitear roinnt de na...
Dhá dtrian den damhsa an chosúlacht – Súilfhéachaint ar an tSéimeantaic Chognaíoch i gCothú Tuisceana ar Chosúlachtaí agus ar Phatrúin Mheafaracha sa Ghaeilge[1]
Réamhrá Is minic i mbéal[2] an bhig is an mhóir an tábhacht a bhaineann le ‘saibhriú teanga’ i gcomhthéacs theagasc agus fhoghlaim na Gaeilge, ní gá ach ‘saibhriú teanga’ a chur in inneall cuardaigh Google agus feicfear an líon ard cúrsaí agus foinsí eile teanga lena...
Ranganna oíche ríomhaireachta don phobal: Foghlaim ar feadh an tSaoil d’aosaigh na Gaeltachta
Réamhrá Tá dualgas ar ollscoileanna seirbhísí a chur ar fáil a bhfuil tionchar dearfach acu ar shaol na ndaoine. Le tríocha bliain tá údar an ailt seo ag cur ranganna oíche ríomhaireachta ar fáil ar fud Chonamara. I dtús aimsire ní raibh aon teastasú ná cáilíochtaí...
An Tumfhoghlaim sa Ghaeltacht: Féidearthachtaí agus Dúshláin d’Ábhair Oidí
Réamhrá[1] San alt seo, tugtar faoi phlé a dhéanamh ar na féidearthachtaí agus ar na dúshláin a bhaineann leis an tréimhse tumfhoghlama Gaeltachta ó thaobh na bhfoghlaimeoirí de. Tá sé i gceist plé faoi leith a dhéanamh ar na ceisteanna agus ar na dúshláin a...
Acht ón bhun aníos: An Dream Dearg, #AchtAnois agus ról an phobail san fheachtasaíocht mionteanga
Agus an domhan ag amharc ar Arlene Foster agus ar Mháirtín Mac Aonghusa, le chéile in oifig an Chéad agus an Leas-Chéad Aire, agus iad taobh le taobh i bhFómhar 2016, ag fógairt deá-scéil an Fheidhmeannais ó thuaidh, ag léiriú ré úrnua an chomhoibrithe idir an DUP...
Léirmheas ar An Ríomhaire Ilteangach
Is é An Ríomhaire Ilteangach an chéad leabhar ó pheann Michal Boleslav Měchura, ar teicneolaí teanga agus ailtire faisnéise as Poblacht na Seice é. Cé nach mbeadh cur amach ag an ngnáthdhuine ar na teidil phoist sin, is féidir a rá go simplí gur saineolaí é ar an...
Léirmheas ar shraith leabhar An Seachtar Stuama
Aistriúchán stuama atá sa tsraith leabhar[1] seo atá bunaithe ar an tsraith Bhéarla The Secret Seven leis an údar iomráiteach Enid Blyton. Foilsíodh an tsraith Bhéarla sa bhliain 1987 agus thug na haistritheoirí Caitlín Ní Chualáin, Máirín Ní Ghadhra, Marion Ní...
Léirmheas ar Cinnlínte: Saol an Iriseora
Sa leabhar Cinnlínte: Saol an Iriseora, déanann an t-údar, Deaglán de Bréadún, cur síos ar na buaicphointí éagsúla óna ré mar iriseoir le The Irish Times agus The Irish Sun. Tá clú agus cáil ar de Bréadún de bharr a chuid iriseoireachta, chomh maith lena chuid...
Féilscríbhinn Thábhachtach Thrípháirteach: Léirmheas ar Ag Siúl an Bhealaigh Mhóir: Aistí in Ómós don Ollamh Nollaig Mac Congáil
Bailiúchán tathagach d’ocht n-alt déag atá san imleabhar seo ina dtugann iarmhic léinn, iarchomhghleacaithe agus cairde ómós don scoláire ceannródaíoch, an tOllamh Nollaig Mac Congáil. Seachas réamheolas a thabhairt sa Réamhrá ar ábhar na n-alt, cuireann na...